รู้จัก Swab test
Swab test คือ การทดสอบการปนเปื้อนของเชื้อจุลินทรีย์ โดยการใช้ชุดทดสอบความสะอาดของภาชนะสัมผัสอาหารและมือ หรืออาหารเลี้ยงเชื้ออื่นๆ เพื่อตรวจสอบประสิทธิภาพการทำความสะอาดของพื้นผิวสัมผัสอาหาร เช่น เครื่องจักรและอุปกรณ์แปรรูปอาหาร มือพนักงาน เป็นการตรวจเพื่อยืนยันว่าวัสดุอุปกรณ์มีการดูแลที่สะอาดถูกสุขลักษณะ และบุคลากรไม่ก่อให้เกิดการปนเปื้อน
ข้อมูลเบื้องต้นของชุดทดสอบความสะอาดของภาชนะสัมผัสอาหารและมือ
ชุดทดสอบความสะอาดของภาชนะสัมผัสอาหารและมือ คิดค้นและพัฒนาโดยกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข เป็นชุดทดสอบสำหรับนำไปใช้ตรวจสอบความสะอาดของภาชนะสัมผัสอาหารและมือของผู้สัมผัสอาหารนอกห้องปฏิบัติการ เพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดโรคทางเดินอาหาร หรือโรคอาหารเป็นพิษ เช่น ท้องร่วง ท้องเสีย คลื่นไส้ อาเจียน เป็นไข้ หรือปวดศีรษะ เป็นต้น ชุดทดสอบนี้ตรวจหาตะกอนดำในน้ำยาทดสอบซึ่งเป็น กลุ่มแบคทีเรียที่บ่งชี้สุขลักษณะของอาหาร
ประกอบไปด้วย
- น้ำยาทดสอบ 20 ขวด
- ไม้ปลายพันสำลีปราศจากเชื้อ 20 ซอง
- สำลีชุบแอลกอฮอลล์ 1 ซอง
- คู่มือของชุดทดสอบ 1 แผ่น
การเก็บรักษา / อายุการใช้งาน
- เก็บในตู้เย็น / 6 เดือน
- เก็บที่อุณหภูมิห้อง / 3 เดือน
- ดูวันหมดอายุที่กล่องบรรจุ
ตัวอย่างเป้าหมายของการทดสอบ
- อุปกรณ์หรือภาชนะสัมผัสอาหาร เช่น ช้อน-ส้อม จาน ชาม ตะเกียบ ถ้วยขนม เขียง ผ้าเช็ดต่างๆ แก้วน้ำ แก้วกาแฟ เป็นต้น
- มือของผู้สัมผัสอาหาร
- อาหารพร้อมบริโภค เช่น รถเข็น แผงลอย ร้านอาหาร เป็นต้น
ขั้นตอนการทดสอบ
1. ผู้ตรวจสอบเช็ดมือทั้งสองข้างด้วยสำลีชุบแอลกอฮอลล์
2. ฉีกซองบรรจุไม้พันสำลี ในด้านที่ไม่มีสำลี นำด้านที่มีสำลีจุ่มลงในน้ำยาทดสอบให้หมาดๆ
3. ใช้ไม้พันสำลีที่จุ่มน้ำยาทดสอบแล้วเช็ดภาชนะสัมผัสอาหาร มือ หรืออาหาร
ภาชนะ : 5 ชิ้น / ตัวอย่าง มือ : 1 ข้าง / ตัวอย่าง
วิธีการเช็ดตัวอย่าง
มือผู้บริการอาหาร : หงายฝ่ามือขึ้น เช็ดรอบนิ้วจากปลายนิ้วถึงข้อที่ 2 ยกเว้นนิ้วหัวแม่มือเช็ดถึงข้อที่ 1
แก้วน้ำและถ้วยกาแฟ : เช็ดจากขอบบนลงมาครึ่งนิ้ว ทั้งภายนอกและภายในของภาชนะ
จาน ชาม ถ้วยขนม เขียง ผ้าเช็ดต่างๆ : เช็ดให้ได้พื้นที่ตรงกลางของภาชนะประมาณ 2 * 2 ตารางนิ้ว
ช้อน – ส้อม : เช็ดที่ตัวช้อนและส้อมทั้งสองด้าน
ตะเกียบ : เช็ดโดยรอบจากปลายขึ้นมา 1 นิ้ว
อาหาร : ป้ายอาหารบางส่วน
4. ใส่ด้านที่มีสำลีลงในน้ำยาทดสอบขวดเดิมแล้วหักไม้ไม่ให้สูงเกินปากขวด
5. ปิดฝาให้แน่น แล้วตั้งทิ้งไว้ที่อุณหภูมิห้องเป็นระยะเวลา 3 วัน
การประเมินผล
สังเกตลักษณะของน้ำยาในขวดทดสอบ
- ระดับ C ไม่มีตะกอนดำ
- ระดับ +1 มีตะกอนสีดำที่ปลายสำลี
- ระดับ +2 มีตะกอนสีดำกระจายทั่วขวด แต่ยังมองทะลุขวดได้
- ระดับ +3 มีตะกอนสีดำเข้ม มองไม่เห็นสำลี
เกณฑ์การตัดสินความสะอาด
| ตัวอย่าง | C | +1 | +2 | +3 |
| ภาชนะ และมือ | ผ่าน | ไม่ผ่าน | ไม่ผ่าน | ไม่ผ่าน |
| อาหาร | ผ่าน | ผ่าน | ผ่าน | ไม่ผ่าน |
หมายเหตุ : ถ้าเกิดตะกอนดำในระดับ +3 ในวันที่ 1 หรือ 2 ให้ตัดสินผลได้เลย ไม่ต้องรอจนครบระยะเวลาที่กำหนด
ขวดใส่น้ำยาทดสอบจะมีเชื้อโรคอยู่ ดังนั้นเมื่ออ่านผลเสร็จแล้วให้เปิดฝาขวด แล้วนำขวดและฝาไปต้มในหม้อน้ำเดือด เป็นระยะเวลา 15 นาที ก่อนที่จะเททิ้ง อีกวิธีหนึ่งคือให้เทน้ำยาฆ่าเชื้อ เช่น แอลกอฮอล์ 70% ลงในขวดปริมาณเท่ากับน้ำยาในขวด เขย่าแล้วจึงทิ้งขวด
แนวทางการปฏิบัติเมื่อตรวจพบว่าภาชนะใส่อาหาร มือหรืออาหารไม่สะอาด
- เพิ่มความระมัดระวังในการทำความสะอาดภาชนะให้ดียิ่งขึ้น
- ล้างมือให้สะอาดก่อนหยิบจับอาหารหรือปรุงอาหาร
- แนะนำผู้ที่ขายอาหาร หรือเจ้าของร้านให้ระมัดระวังในเรื่องความสะอาดให้มากขึ้น ทั้งภาชนะใส่อาหาร มือผู้ที่หยิบจับอาหาร หรืออาหารที่ปรุงขาย
ข้อควรระวัง : อย่าวางชุดทดสอบไว้ใกล้มือเด็ก
ชุดทดสอบที่เกี่ยวข้อง
รวมชุดทดสอบจุลินทรีย์ในน้ำ อาหาร ภาชนะสัมผัสอาหาร และมือ
ชุดตรวจสอบซัลโมเนลล่าในน้ำและน้ำแข็ง
ชุดตรวจสอบโคลิฟอร์มแบคทีเรียในน้ำและน้ำแข็ง(อ11)
ชุดทดสอบโคลิฟอร์มในน้ำและน้ำแข็ง
ชุดทดสอบปริมาณบักเตรีทั้งหมดในอาหาร
ชุดตรวจสอบโคลิฟอร์มแบคทีเรียในอาหาร, ภาชนะสัมผัสอาหารและมือ (SI-Medium,Si-2)
ชุดทดสอบยีสต์และเชื้อราในอาหารและเครื่องดื่ม
ชุดตรวจสอบสแตฟฟีโลคอคคัส ออเรียสในอาหาร, ภาชนะสัมผัสอาหารและมือ (SA-medium)
ชุดตรวจสอบซัลโมเนลล่าในอาหาร, ภาชนะสัมผัสอาหารและมือ
ชุดตรวจสอบวิบริโอ สปีชีส์ในอาหาร, ภาชนะสัมผัสอาหารและมือ(V-medium)
แหล่งที่มาของข้อมูล
https://healthserv.net/โคลิฟอร์มแบคทีเรีย-996
ไฟล์ที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์
